Apirilaren 1ean Aberri Eguna ospatuko dugu euskaldun eta euskotar guztiok. Hori dela eta, jai egitaraua antolatu du Udalak eta gonbidapen berezia eskaini die herritarrei, datorren igandean, esan bezala apirilaren 1ean, euren leiho eta balkoietan ikurriña jarrri eta egun garrantzitsu horrekin bat egin dezaten.

Egun horretarako antolatutako egitaraua honako hau da:

• Goizean zehar kalejira
• 12:30etan esku-pilota partidak
• 13:00etan ikurriñaren igoera

Latxa Esnea etxeak gidatutako Talde Operatiboak, bertan lankide direla Landaola, Arabalanda, Bizkaimendi –Euskadiko hiru lurraldeetako Landa Garapenerako Elkarteak–, Ekolber eta Neiker, abian jarri du “latxa ardien ustiapenetako artilearen balorizazioa” izeneko proiektu berritzaile bat, ardi latxaren artilearen erabilerari ohikoa ez den alternatiba bat emateko helburuarekin eta oso kontziente izanik LANKIDETZA edo elkarlana dela sektoreak dituen zailtasunei irtenbidea aurkitzeko oinarria.

Gaur egun, latxa ardien ustiapenetako artile gordina kudeaketa zaila duen hondakina da, gastuak bakarrik sortzen dituena.

Proiektu hau abian jartzearekin latxa ardien artilearen bolumen guztiari irteera egonkorra eman nahi zaio, artile mota hau aparteko bihurtzen duen espezifikotasuna aprobetxatuz.

Artile honek duen keratina natural kopuruari esker, eta disolbagarririk gabe trata daitekeenez, latxaren artiletik soka biodegradagarri eta konpostagarrien hainbat prototipo lor daitezke, baratze eta berotegietako landare igokarien tutore moduan erabiltzeko.

Soken prototipo hauek ekoizpena bultzatu aurretik, beharrezkoa izango da negozioaren behar kuantitatibo eta kualitatiboak beteko dituen artile-horniketaren diseinu eta kudeaketa lan bat egitea, ustiapenetan beraietan lana antolatzeko oinarri bat finkatuko duena, ondo planifikatu eta baldintza justuetan artile hori modu egokian hornitu ahal izan dezaten.

Latxa ardiaren sektorearekin dugun konpromisoa da, sektore horrek berez sortzen duen jasangarritasun soziala zein ingurumen arlokoa mantentzen jarraitzeko, eta aldi berean alderdi ekonomikoa ere bultzatzeko, jarduera errentabilizatzen laguntzeko ustiapen horietan sortzen diren produktuetako bat balorean jartzearen bidetik.

Nor da nor Talde Operatibo honetan

• Latxa Esnea Koop. Jaio zenetik garbi izan du eta mantendu du elkarrekin lan egitearen bidetik indartu egiten direla kide bakoitzaren ahaleginak, helburu bateratua lortzeko. Horren harira kooperatiba honetan elkartu ziren latxa artaldeak zituen hainbat artzain, emakume zein gizon, sektorearen traktorea den erakunde moduan jokatzen duen egitura emanaz, eta horrela elkartu nahi izan da proiektu hau aurrera eramateko egokia den diziplina desberdinak elkartzen dituen taldea.

• Ekolber: Artilea oinarri hartuta plastiko biodegradagarria egiteko beharrezko den teknologiaren garapenera bideratua dagoen enpresa. Prototipoak egiten ditu, eta haren propietateak neurtuko ditu.

• Neiker: Teknologia zentro gisa, artileari eman dakizkiokeen erabileren gaineko ezagutza zientifikoa emango du, bai eta ingurumen aldetik duen inplikazioaren ikerketa, eta proiektuan ematen joango diren urratsak balidatu ahal izateko beharrezkoak diren probak ere bai.

• Landa Garapenerako Federazioak: Lurralde bakoitzetik dauden ordezkaritzen bidez, lotura zabalagoa egingo dute sektore guztiarekin, eta ekoizleen eta tokian tokiko eragileen dinamizazioa ere bai, garatuko diren soluzioak erabiltzeko dauden beste aukera batzuk identifikatzeko eta erakusteko. Arabalanda, Landaola eta Bizkaimendi dira, Euskadiko hiru lurraldeetako Landa Garapenerako Elkarteak, hain zuzen ere.

“Latxa ardien ustiapenetako artilearen balorazioa” izeneko proiektuan egin den lana Nekazaritzaren produktibitate eta jasangarritasun arlorako Berrikuntzarako Elkarte Europarraren (BEE-AEI) Talde Operatiboen sorrera eta funtzionamendurako laguntzari atxikitzen zaio, eta % 80an Landa Garapenerako Nekazaritza Funtsa (LGENF-FEADER) funtsaren eta Eusko Jaurlaritzaren bidez dago finantzatua, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 1305/2013 Erregelamenduaren (UE) 35. artikuluan aurreikusiak dauden lankidetzarako laguntzen bidez.

Artziniega, izen berdineko ibaiak sortzen duen bailaran kokatzen da, edertasun handiko inguruan, eta paisaia eta ingurumen balio handikoa. Inguratzen duen naturatik, hainat ibilbide eta pasealeku familiarrak zeharkatzen dute, luzeeraeta zailtasun ezberdinetakoak. Hauetatik, hautaketa bat jaso da, eskuineko argakian eskura dagoen Eskuorrian eta ondoren aletzen direnak:

Ibilbideak eta Paseoak Artziniegan, sakatu irudian ikusteko.

FAMILIA-PASEOAK

• San Antonio:

Familia paseoa, laua gehienbat, San Antonio auzoraino joan etorrikoa dena, Presako urjauzitik igarota. Hein handi batean, ibaiaren albotik doa eta azkenengo zatian, Carbonilla mendilerroaren "Pico del Horcado" edukiko dugu aurrean.

Hirigune Historikoa zeharkatzen dugu Geltoki Plazatik abiatuta eta Hiriko Atera helduko gara, non, bertan dagoen iturriaren alboan, Carbonilla mendilerrorantz aldapan behera doan asfaltozko bidea aurkitzen dugu. Hau jarraituz, ibaira helduko gara, bere ibilbidea jarraituz, eta Axpe urbanizazioa inguratuz, Presara doan bide asfaltatua hartuko dugu, urjauzira heltzeko, zeinaren alboko iturri batetik lurrazpiko ura darion. Bidea jarraituz, errepidea gurutzatzen dugu, bere albotik doan Gaztelako Erreinua eta Bizkaiko Golkoa batzen zituen bide zaharra hartzeko. 

San Antoniora helduz, santu honi eskainitako Ermita aurkituko dugu, 1902. urtean handitu zena, bere fatxada irekian dagoen plakak adierazten duen bezala. 

• Berrones:

Familia paseoa, zirkularra, gehienbat bideetatik doana. Berrones auzora igotzen da Soxogutitik igarota, non, joana eta etorria ibaiaren eta mantentzen den ibai-errotaren albotik den.

Geltoki Plazan kokatzen gara Hirigune Historikoa zeharkatzeko, eta Hiriko Ateko iturriaren alboko bidetik jeitsiko gara ibaira heldu arte. Zubia zeharkatu eta eskola igarota, kirolgunera helduko gara, non, tenis kantxak pasata, errepidea gurutzatuko dugu honen alboan doan bidera igotzeko, GR-284-Sopeñako Errege Bidearen hasiera ere dena. Bidea, Soxogutiko errotara daramagu, non, metro batzuk aurrerago, zubia gurutzatuko dugu eta ibaiaren ibilbidea jarraitzeko beste zubia zeharkatuko dugu, iturriaren alboan dagoena, errepidera heldu gabe. 

Ibaiaren albotik doan bidea jarraituko dugu, gorago ertzetik aldenduz errepidera heltzeko, hau jarraituta, Berronesera helduko gara. Puntu honetan, errepidetik igotzen ari garen zentzuan ezkerreko etxearen alboan, mendira igotzen den bidea hartuko dugu. Soxogutira eramango gaituen bidea, bere Dorrearen azpitik igarotzen da, XVI. mendeko defentsarako eraikinetik, ondoren elizara heltzeko. Soxogutiko Elizatik, errepidetik behera egingo dugu ibaira arte heltzeko, non, errotaren alboan, ibilbidea hasi dugun bidera batzeko. 

• Mendieta:

Familia paseoa, Mendietako Dorrera, XV. mendeko erdi aroko eraikinera, bide zaharretik doana eta zirkularra egiten dena errepidetik jeitsita, non hiribilduaren bista orokorrak Gorobel mendilerroa atzean izanda disfrutatu daitezkeen.

Geltoki Plazatik abiatuta, Hirigune Historikoa zeharkatuko dugu, Hiriko Atetik, Aretxaga auzora joateko. Auzoa gurutzatuz, Zabaia Gainera igoko gara, non zuhaitzez inguratutako bidearen hasiera zuzen aurkituko dugun.

Bidea, Mendietara zuzenean eramango gaitu eta, bertan, errepidea beherantza jarraituta Dorrera helduko gara.

Bueltatzeko, errepidera goranzko zentzuan jarraitu, eta Arteko Santutegia eta Landara helduko gara. Santutegia, 1498koa, eraikinaren estilo bereko erretaula gotiko zoragarria dauka. Lorategietan, Arteko Zuhaitza, 500 urte baino gehiagokoa, aurkituko dugu. 

Errepidea behera jarraituta Artziniegara helduko gara.

Informazio gehiagorako:

https://eu.wikiloc.com/ibilbide-a-pie/mendieta-paseoa-106166653 

MENDI-BIDEAK

Artziniegako Uriaren inguruetan ingurua ezagutzeko makina bat zidor dago.

• Utxati

Hiriko Atean, hirigune historikoan, hasi/amaitzen den bide zirkularra. Bidea marka zuri eta horiez seinaleztatuta dago. Bidea Utxati-ko gailurrera igotzen da.

Interes-puntuak: Presako pasealekua, Utxatiko gailurra (515 m), baso autoktonoa, Soxogutiko Errota. Roza-ko Errotara joan daiteke.

Informazio gehiagorako:

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/camino-otsati-otsati-bidea-otsati-path-26899431

• Hiru Dorreak

Artziniegan hainbat dorre daude, bai hiribilduan, bai herrietan. Horietako hiru bisitatu ditzakezu, ingurune naturalean barrena dagoen familia-pasealeku batean zehar, Soxogutikoa, Mendietakoa eta Ortiz de Molinillokoa.

Interes puntuak: Hiriko Atea, Lastrako Zubia, Soxogutiko Dorrea, Soxogutiko ibai-Errota, kirolgunea, Artziniegako Fronoia, Mendietara antzinako bidea, Mendietako Dorrea, Arteko Satutegia eta Landa, Artziniegako Museo Etnografikoa, Ortiz de Molinillo Dorrea.

Informazio gehiago:

https://es.wikiloc.com/rutas-a-pie/artziniegako-hiru-dorre-tres-torres-de-artziniega-125518258

HIRIKO ATEA. Utxati eta Soxoguti Bideen hasiera/amaiera.

• Ganzabala:

Hiriko Atean, hirigune historikoan, hasi/amaitzen den bide zirkularra. Bidea marka zuri eta horiez seinaleztatuta dago.

Interes-Putuak: La Lastra Zubia, baso autoktonoa, Barruelo Dorrea, Soxogutiko Errota.

Informazio gehiagorako: 

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/camino-sojoguti-soxoguti-bidea-20675652

• La Presa Pasealekua:

Artziniega Ibaiaren albotik doan ibilbide erraza, ibaiaren presaraino eta Texako Iturriraino heltzen dena. Ez da zirkularra. Hiriko Atetik has daiteke, Utxati Bidearen jarraibideak segituta. Presara heldutakoan, bide beretik bueltatu. 

• GR 284 Sopeñako Bidea

Sopeñako Errege Bideak, GR 284 ibilbideak, Burgosko Mena haranaren eta Urduñako hiriaren artean ibiltzen ziren merkatari eta salerosleek erabiltzen zuten bidearen historiara hurbiltzen gaitu, gorabehera handirik gabe.

Errege bideak Artziniega, Soxoguti, Soxo eta Añes lotzen ditu.

TURISMO AKTIBOA ARTZINIEGAN

Ekintza desberidnak eskaintzen dituzten enpresak:

• Dobra Aventura:

Web orrialdea: http://dobraaventura.com/

Telefonoa: 655.702.889.

E-mail: Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko.

•  Club Hípico Pottoka:

Web orrialdea: http://www.hipicapottoka.com/

Teléfonoa: 609.36.00.80

E-mail: Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko.

MENDI BIDEAK ETA TURISMO AKTIBOA AIARALDEAN

https://www.aiaraldea.org/eu/zer-ikusi-eta-egin/xendazaletasuna/

Musika, antzerkia eta tankera desberdinetako hitzaldiak izango dira nagusi 55 urte baino gehiago dituzten gizon eta emakumeei zuzendutako programan. Programa apirilean eta maiatzean egingo da. L

55 urte baino gehigokoentzako programa:

Apirlak 10: Musika, Rondalla Gasteizen eskutik

Apirilak 17: “PENSIONES. LA VIDA SE ALARGA, EL TRABAJO ESCASEA Y
LOS SUELDOS SE ACORTAN”.
Hizlaria: Jorge Gómez. Ekonomialaria.

Apirilak 24: “TALLER PARTICIPATIVO PRÁCTICO SOBRE SUCESIONES Y TESTAMENTO.
Hizlaria: Ana Mendia. Abokatua.

Maiatzak 8: CONFERENCIA: "ARTROSIS DE CADERA"
Hizlaria: Jorge Guadilla. Arabako Unibertsitate Hospitaleko Mediku Traumatologoa

Maiatzak 16: RISOTERAPIA: "DE MAYOR QUIERO SER..." Barreterapia. Antzerki taldea: Pánico Escénico